ដោយ តាំង សារ៉ាដា
2011-01-07
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាមួយចំនួន មានទស្សនៈថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចាប់ពីថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៩៣ គឺជារដ្ឋាភិបាលខុសច្បាប់ ហើយរាល់សន្ធិសញ្ញា ឬកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងឡាយណា ដែលធ្វើឡើងរវាងកម្ពុជា និងបរទេសក្នុងរយៈពេលនោះ គឺជាការខុសច្បាប់ទាំងអស់។
លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ ដែលជាអ្នកឃ្លាំមើលអំពីស្ថានការណ៍របស់កម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថារដ្ឋាភិបាលនៃរបបសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា ក្នុងកំឡុងទសវត្សរ៍ទី៨០ គ្រាន់ជាភាគីមួយក្នុងចំណោមភាគីធំៗ ចំនួន៤ នៅក្រោយរបបខ្មែរក្រហម។ ភាគីទាំងបួននោះរួមមាន ភាគីកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យរបស់ខ្មែរក្រហម ភាគីរណសិរ្សរំដោះប្រជាជាតិខ្មែររបស់សម្ដេច សឺន សាន ភាគីហ៊្វុនស៊ីនប៉ិចរបស់ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ និងភាគីរដ្ឋកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន។
អតីតប្រធានចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ លោក អ៊ុំ សំអាន មានប្រសាសន៍ថា សន្ធិសញ្ញាដែលកម្ពុជាមានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយវៀតណាម ក្នុងកំឡុងការគ្រប់គ្រងរបស់វៀតណាម កាលពីទសវត្សទី៨០ នោះ រួមមានសន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ១៩៧៩ ១៩៨២ ១៩៨៣ និងសន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ១៩៨៥។
លោក អ៊ុំ សំអាន មានប្រសាសន៍បន្តថា សន្ធិសញ្ញាទាំងនេះបានធ្វើឲ្យបាត់បង់ទឹកដីកម្ពុជារាប់ពាន់គីឡូម៉ែត្រក្រឡាទៅប្រទេសវៀតណាម។
សន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ១៩៧៩ ស្ដីពីសន្តិភាពមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរយៈពេល ២៥ឆ្នាំ និងបន្តជាស្វ័យប្រវត្តិរយៈពេល ១០ឆ្នាំម្ដង ដែលចុះកិច្ចព្រមព្រៀងនៅថ្ងៃទី១៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៧៩ រវាងលោក ហេង សំរិន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាប្រជាមានិតកម្ពុជា ជាមួយលោក ផាំ វ៉ាន់ ដុង (Pham Van Dong) នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសវៀតណាម។
សន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ១៩៨២ ស្ដីពីតំបន់ទឹកប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៨២ រវាងលោក ហ៊ុន សែន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ជាមួយលោក ង្វៀង កឺថាច់ (Nguyen Co Thach) រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសវៀតណាម។ តាមរយៈសន្ធិសញ្ញានេះ ភាគីវៀតណាមបានកាត់យកដែនសមុទ្ររបស់កម្ពុជាទំហំ ១ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដើម្បីគ្រប់គ្រងរួមគ្នា។
ចំណែកសន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ១៩៨៣ វិញ ស្ដីពីគោលការណ៍ដើម្បីដោះស្រាយព្រំដែន និងកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីលក្ខន្តិកៈព្រំដែន ដែលបង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៨៣ រវាងលោក ហ៊ុន សែន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ជាមួយលោក ង្វៀង កឺថាច់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសវៀតណាម។ សន្ធិសញ្ញានេះ ធ្វើឡើងដើម្បីគូសព្រំដែនថ្មីមួយផ្សេងទៀត រវាងប្រទេសទាំងពីរ ដោយមិនផ្អែកលើផែនទីដែលតម្កល់នៅក្នុងអង្គការសហប្រជាជាតិ ដោយសម្ដេចព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ជារដ្ឋាភិបាលនៃរបបរាជានិយមក្នុងឆ្នាំ១៩៦៤ នោះឡើយ។
ឯកសាររបស់គណៈកម្មាធិការព្រំដែនកម្ពុជា ដែលមានមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេសបារាំង បានបង្ហាញថា ដើម្បីអនុវត្តន៍សន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ១៩៨៣ នេះឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព លោក ចាន់ ស៊ី នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា នាដំណាក់កាលនោះ បានចេញសារាចរមួយ នៅថ្ងៃទី៩ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៨៣ តាមការចង់បានរបស់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ដើម្បីបង្គាប់ដល់អាជ្ញាធរខ្មែរ និងពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់ ត្រូវមានករណីយកិច្ចជួយសម្រួលដល់ប្រជាជនស៊ីវិលវៀតណាមដែលរស់នៅកម្ពុជា។
ចំណែកសន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ១៩៨៥ គឺជាសន្ធិសញ្ញាស្ដីពីការកំណត់ព្រំដែនគោក ដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោក ហ៊ុន សែន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ជាមួយលោក ង្វៀង កឺថាច់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសវៀតណាម នៅថ្ងៃទី២៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៨៥។
នៅថ្ងៃទី១០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៥ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចុះហត្ថលេខាជាមួយលោក ផាំ វ៉ាន់ ខៃ (Phan Van Khai) នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសវៀតណាម ក្នុងទីក្រុងហាណូយ (Ha Noi) ដែលជាសន្ធិសញ្ញាបន្ថែមលើសន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ១៩៨៥ ដើម្បីឲ្យមានភាពស្របច្បាប់។
នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៥ ដដែល រដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា របស់កម្ពុជាបានអនុម័តឲ្យសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមនេះមានភាពស្របច្បាប់ ខណៈសមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជាបានតវ៉ាថា សន្ធិសញ្ញាទាំងនោះផ្ទុយពីមាត្រា៥៥ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញខ្មែរ និងផ្ទុយពីកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ដែលធ្វើឲ្យបាត់បង់ទឹកដីកម្ពុជា។
តាមរយៈការតវ៉ាពីក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលទាំងនេះ នៅឆ្នាំ២០០៥ ដដែល រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានចាប់ខ្លួនលោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជាដាក់ពន្ធនាគារព្រៃសរយៈពេលបីខែហើយ រីឯសមាជិកក្រុមប្រឹក្សានេះ ដែលមានលោក អៀរ ចាន់ណា លោក មែនណាត លោក ជា មុន្នី និងលោក សាយ បូរី សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ បានរត់គេចខ្លួនចេញទៅក្រៅប្រទេសពីការតាមចាប់របស់អាជ្ញាធរ។
ប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំដែនកម្ពុជា ដែលមានមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេសបារាំង លោក ស៊ាន ប៉េងសែ មានប្រសាសន៍ថា តាមច្បាប់អន្តរជាតិ រាល់សន្ធិសញ្ញាទាំងឡាយណាដែលធ្វើឡើងក្រោមការត្រួតត្រារបស់បរទេស ឬក្រោមឥទ្ធិពលនៃប្រទេសណាមួយ ជាសន្ធិសញ្ញាខុសច្បាប់។
ខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម មានចម្ងាយ ១.២៧០ គីឡូម៉ែត្រ លាតសន្ធឹងពីខេត្តរតនគិរី ដល់ខេត្តកំពត។ ចំណែកព្រំដែនសមុទ្ររបស់កម្ពុជា មានទំហំ ៩៥ពាន់គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដែលលាតសន្ធឹងពីខេត្តកំពត ដល់ខេត្តកោះកុង។ លោក ស៊ាន ប៉េងសែ មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាបានបាត់ផ្ទៃសមុទ្ររបស់ខ្លួនជាង ៣ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រការ៉េ ចូលទៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ដែលជាទំហំដ៏ធំនោះ សឹងស្មើទំហំផ្ទៃប្រទេសបែលហ្សិក (Belgium) ទាំងមូល។
លោកបន្តថា កោះធំៗ ក្នុងដែនសមុទ្រកម្ពុជាដែលវៀតណាមលេបយកតាំងពីកំឡុងឆ្នាំ១៨០០ មានដូចជាកោះត្រល់ ហើយក្រោយមកត្រូវបានប្ដូរឈ្មោះទៅជាកោះ ហ្វូកុក និងកោះអាចម៍សេះត្រូវបានវៀតណាមលេបយកក្នុងឆ្នាំ១៩៥៧ ហើយត្រូវបានប្ដូរទៅជាកោះ ទូជូ ជាឈ្មោះវៀតណាម។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជានិយាយថា រាល់កិច្ចព្រមព្រៀងទាំងឡាយដែលកម្ពុជាតែងធ្វើឡើងជាមួយប្រទេសជិតខាងជារឿយៗ គេសង្កេតឃើញដែនដី និងសម្បត្តិធម្មជាតិរបស់កម្ពុជាកាន់តែខាតបង់។
លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស មានប្រសាសន៍ថា សន្ធិសញ្ញាទាំងឡាយរវាងកម្ពុជា-វៀតណាម ក្រោយថ្ងៃ៧ មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ជាសន្ធិសញ្ញាដែលធ្វើឲ្យខាតប្រយោជន៍ជាតិជាច្រើន។ លោកបន្តថា ថ្ងៃ៧ មករា ជាព្រឹត្តិការណ៍មួយដែលពួកខ្មែរក្រហមវាយប្រហារដណ្ដើមអំណាចគ្នា ហើយនៅក្រោយថ្ងៃ៧ មករា គឺជារឿងឈ្លានពានរបស់ប្រទេសវៀតណាម មកលើប្រទេសកម្ពុជា ដែលអន្តរជាតិគេបានដឹងឮគ្រប់គ្នា។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃពុធ ទី៥ ខែមករា បានព្រមានជាថ្មីទៀតថា ការកេងចំណេញផ្នែកនយោបាយណាមួយលើគំនរឆ្អឹង ឈាម និងទឹកភ្នែករបស់ប្រជាពលរដ្ឋដោយធ្វើការវាយប្រហារថ្ងៃ៧ មករា គឺជាអំពើអសីលធម៌។
នៅក្រោយរបបវាលពិឃាដដែលបានសម្លាប់ពលរដ្ឋខ្មែរស្លូតត្រង់ជិត ២លាននាក់ ហើយក្រៅពីសន្ធិសញ្ញាខុសច្បាប់ទាំងឡាយក្នុងទសវត្សឆ្នាំ១៩៨០ ដែលធ្វើឲ្យបាត់បង់ទឹកដីខ្មែររាប់ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រការ៉េទៅវៀតណាមនោះ ទុក្ខសោករបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅតែមានមិនចេះចប់។
នៅដើមទសវត្ស១៩៨០ ដដែល រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោមការត្រួតត្រារបស់វៀតណាម ប្រើគោលនយោបាយ ក៥ ដែលកែនពលរដ្ឋខ្មែរពីទូទាំងប្រទេស ចាប់ពីអាយុ១៨ឆ្នាំ រហូតដល់៤៥ឆ្នាំ ឲ្យចូលទៅកាប់ព្រៃនៅតាមតំបន់ព្រំដែនខ្មែរ-ថៃ ដែលធ្វើឲ្យមនុស្សជាង ២សែននាក់ បានបង់ជីវិត និងមនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ទៀត របួសពិការរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃនេះ។ ក្រុមអ្នកវិភាគបានចាត់ទុកព្រឹត្តិការណ៍នេះថាជារបបវាលពិឃាដទី២ បន្ទាប់ពីរបបខ្មែរក្រហម។
អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីសម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា លោក ប៉ែន សុវណ្ណ ដែលធ្លាប់ជាប់គុកនៅប្រទេសវៀតណាមរយៈពេល ១០ឆ្នាំ មានប្រសាសន៍ថា ផែនការ ក៥ ជាផែនការពិឃាដបន្ថែម។
មន្ត្រីស្ថានទូតវៀតណាមទាំងនៅក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក និងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយបានទេចំពោះបញ្ហាសន្ធិសញ្ញា និងការចោទប្រកាន់នានាថា វៀតណាមបានវាតទីយកទឹកដីកម្ពុជារហូតមកដល់ឥឡូវនេះ។
ក្រុមអ្នកតវ៉ាអំពីបញ្ហាបូរណភាពទឹកដីនិយាយថា ផែនការរបស់វៀតណាមក្នុងការលេបត្របាក់ទឹកដីកម្ពុជា នៅតែបន្តឥតឈប់ឈរតាមគ្រប់រូបភាព។ នៅរយៈពេលចុងក្រោយ មានសេចក្ដីរាយការណ៍ជាច្រើនអំពីពលរដ្ឋខ្មែរដែលតែងតែត្អូញត្អែរ និងបារម្ភអំពីការបាត់បង់ដីធ្លី ស្រែចម្ការរបស់ខ្លួន ដែលស្ថិតនៅជាប់ព្រំដែនវៀតណាម៕
No comments:
Post a Comment